Μέση Ανατολή: Το Ισραήλ μόνο και ο Μόρσι ανακάλυψε ότι ο Φαραώ είναι μάλλον νεκρός

Μέση Ανατολή: το Ισραήλ νοιώθει ένα ψυχρό αέρα μοναξιάς, ενώ ο Μόρσι ανακαλύπτει ότι ο Φαραώ είναι μάλλον νεκρός

Η Ισραηλιτική εκστρατεία εναντίον της Γάζας τελείωσε σαν φιάσκο. Μετά από τις βαρύγδουπες δηλώσεις ότι «δεν θα σταματήσει η εκστρατεία μέχρι να ζητήσει έλεος γονατιστή η Χαμάς», το Ισραήλ δέχτηκε εκεχειρία, καθώς έβλεπε πυραύλους να έρχονται από τη Γάζα, ενώ στην ίδια την περιοχή, ξαφνικά, πήγαιναν πρωθυπουργοί και Υπουργοί Εξωτερικών, περιφρονώντας επιδεικτικά το ισραηλιτικό εμπάργκο. Όπως παρατήρησαν αρκετοί, το Ισραήλ φάνηκε να είχε προσφέρει την ευκαιρία για διεθνή νομιμοποίηση της Χαμάς.

http://www.counterpunch.org/2012/11/23/the-big-winner-is-hamas/

Τουλάχιστον στον Λίβανο το 2006, το Ισραήλ πολέμησε και ηττήθηκε. Εδώ, μπορούσε να περηφανευτεί κάπως, ότι το σύστημα αντιμετώπισης των πυραύλων είχε μεγάλο βαθμό επιτυχίας – αλλά και πάλι έπεφταν πύραυλοι στα προάστια των πόλεων του. Όμως, το διεθνές πλαίσιο ήταν εντυπωσιακό: το Ισραήλ βρέθηκε να έχει μεν υπεροπλία και να μην του την αμφισβητούν τα γεγονότα, αλλά αυτό ακριβώς το γεγονός προκαλούσε, τώρα πια, οργή στο εξωτερικό. Οι διαδηλώσεις ήταν έντονες και τα αραβικά καθεστώτα δεν μπορούσαν πια να αντισταθούν εύκολα με τα τανκ.

Όταν έγινε εκεχειρία, ακόμα και με την έκρηξη σε ένα λεωφορείο στο Ισραήλ, ήταν σαφές ότι το Ισραήλ δεν είχε περιθώριο ελιγμών. Η Γάζα την οποία είχε επισκεφθεί πριν λίγο καιρό ο εμίρης του Κατάρ, ως ο πρώτος επίσημος επισκέπτης, ξαφνικά γέμισε από επισκέψεις Υπουργών Εξωτερικών αραβικών χωρών. Ακόμα και αυτών που ανησυχούν για την πιθανότητα δημιουργίας μοντέλων όπως της Χαμάς, να αμφισβητήσουν τις μοναρχίες τους. Στο τέλος, η εκεχειρία έγινε με την μεσολάβηση της Αιγύπτου μετά από επίσκεψη και της αμερικανίδας Υπουργού Εξωτερικών. Αλλά η Κλίντον, μάλλον, θα μετέφερε ιδιωτικά τη θέση ότι το Ισραήλ δεν είχε πια τη δυνατότητα να κάνει μια σφαγή, ανάλογη του 2008. Έπρεπε να σταματήσει. Ήδη, η Χαμάς είχε βγει κερδισμένη και γιατί μερικοί πύραυλοι της πέρασαν το σύστημα άμυνας του Ισραήλ, αλλά και μόνο γιατί αντιστεκόταν. Αυτό προκαλούσε, ήδη, τριγμούς στην δυτική όχθη, όπου ο Αμπάς δεν είχε να δείξει τίποτα μετά από τόσα χρόνια υποχωρήσεων. Και όταν, πρόσφατα η Χιζμπολάχ απείλησε ότι θα μπορούσε να εκτοξεύσει μια βροχή από πυραύλους στις ισραηλιτικές πόλεις, η αλλαγή ισορροπιών στη περιοχή φαινόταν πια καθαρά – και το Ισραήλ βοηθούσε τους σκληροπυρηνικούς του αντίπαλους. Αλλά, δεν μπορούσε πια να τους περιγράφει ως ακραίους και να τους χρησιμοποιεί ως ένδειξη, ότι εκείνο είναι λογικό. Οι Υπουργοί Εξωτερικών των αραβικών χωρών στη Γάζα ήταν ένα γεγονός που άλλαξε το τοπίο.

Ο άλλος χαμένος ήταν η Τουρκία. Παρά τη δραματική της θέση στο πλευρό των Παλαιστινίων, το Ισραήλ αρνήθηκε να τη δεχθεί ως συνομιλητή – και έτσι στη θέση της εμφανίστηκε η Αίγυπτος, που έχει έτσι και αλλιώς καλύτερη πρόσβαση στη Χαμάς. Η ελπίδα του Ερτογάν ότι θα λειτουργούσε ως ηγεμονική φιγούρα στα νέα ισλαμικά κινήματα, φάνηκε ξανά σαν φευγαλέα φαντασίωση – το Κατάρ είχε πατήσει πρώτο πόδι στη Γάζα, η Αίγυπτος εμφανίστηκε ως διαμεσολαβητής, ενώ η Τουρκία ζητούσε πυραύλους πάτριοτ από τη δύση για τα σύνορά της με τη Συρία. Ήταν μια άβολη στιγμή και πάλι. Και η ελάχιστη προσοχή, που προσέλκυσε  αυτές τις μέρες, ο Νταβούτογλου είναι εκφραστική των μετατοπίσεων.

Ο Μορσι της Αιγύπτου για λίγες ώρες και μέρες, βρέθηκε να απολαμβάνει ένα νέο ρόλο, στον οποίο τον σπρώξε η συγκυρία. Ανακοινώθηκε δάνειο 4.8 δολαρίων από το ΔΝΤ, ενώ η συμφωνία με το Ισραήλ, τον έσωσε από τον εξευτελισμό να παρατηρεί μια σφαγή ανίκανος να δράσει – και αντίθετα του έδωσε και την εικόνα ενός ηγέτη διεθνούς επιπέδου. Βέβαια, ήταν και η συγκυρία – όλες οι αραβικές χώρες πίεζαν την δύση και ήταν αποφασισμένες να προχωρήσουν στη στήριξη της Γάζας, προκαλώντας αλυσιδωτές διεθνείς αντιδράσεις. Έτσι, ο Μόρσι εμφανίστηκε ως διαμεσολαβητής με ρόλο ηγεμονικό στον αραβικό κόσμο. Ήταν παραπλανητική εικόνα. Σε αυτό το πλαίσιο, δοκίμασε να σπρώξει ένα βήμα παρακάτω την συγκέντρωση των εξουσιών στο πρόσωπο του και το κόμμα του. Έτσι, εξέδωσε διάταγμα ότι οι αποφάσεις του είναι ουσιαστικά υπεράνω των δικαστηρίων και ότι η συντακτική συνέλευση για το νέο σύνταγμα, στην οποία κυριαρχεί το κόμμα του, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ή να διαλυθεί.

Θα περίμενε, βέβαια, κάποιες αντιδράσεις. Αλλά η οργή που ξέσπασε στους δρόμους, μάλλον, τον βρήκε και τον ίδιο και το κόμμα του απροετοίμαστους. Στο Κάιρο, ξέσπασαν συγκρούσεις με νεαρούς – μαθητές και άνεργους - να κάνουν επιθέσεις σε κτίρια, ενώ ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η επίθεση ενάντια στα γραφεία του Αλ Τζαζίρα. Αυτή η "άγρια "νεολαία υπήρξε και το καθοριστικό στοιχείο της νέας κινητοποίησης. Ουσιαστικά, οι κινητοποιήσεις είχαν ξεκινήσει 3 μέρες πριν ο Μορσι εξαγγείλει τα νέα του μέτρα – στην αρχική τους φάση ήταν εκδηλώσεις στην μνήμης των νεκρών της περσινής εξέγερσης και περιορίζονταν σε ένα δρόμο ο οποίος απέκτησε από πέρσι συμβολική σημασία. Η έκρηξη, μετά και από τα μέτρα του Μορσι, ήταν αντί-ισλαμική, και φάνηκε να κουβαλά μέσα της δύο δυναμικές: και την αντί-εξουσιαστική τάση, που άφησε ως κληρονομιά η αντίσταση στο καθεστώς Μουμπάρακ, αλλά και το νέο κλίμα που άρχισε να διαμορφώνεται και την αντίσταση στη Γάζα – η εικόνα των αδύναμων Παλαιστινίων, που τα βάζουν με το όργανο της Δύσης, το Ισραήλ, λειτουργεί σαφώς απομυθοποιητικά και για το Μόρσι και για τον Αλ Τζαζίρα, που τελικά αναζητούν στηρίγματα στη Δύση. Και σε αυτή την διάσταση, ο Μόρσι έχει να αντιμετωπίσει και την εσωτερική κριτική των ισλαμιστών – ήδη, οι συγκρίσεις των κυβερνητικών δυνάμεων με ισλαμιστές στο Σινά προκαλούν ένταση. Η ακόλουθη είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση από ένα ανθρωπολόγο που ζει στο Κάιρο για την εξέγερση των νεαρών των εργατικών συνοικιών που φαίνεται να έχουν την πρωτοβουλία σε αυτήν την φάση.

http://www.counterpunch.org/2012/11/26/egyptian-revolts/

Σε αρκετές πόλεις στα βόρεια της χώρας - όπου είχαν γίνει και οι πιο έντονες κινητοποιήσεις ενάντια στο Μουμπάρακ - μέσα στα πλαίσια των κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας, έγιναν επιθέσεις από νεαρούς και άλλους και πυρπολήθηκαν γραφεία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Μπροστά σε αυτό το κλίμα, ο Μόρσι προσπάθησε να ελιχθεί ανακοινώνοντας ότι είναι προσωρινά τα μέτρα, ενώ εμφανίστηκε και η θεσμική αντιπολίτευση – οι δικαστές ανακοίνωσαν, επίσης, την αντίθεση τους.

Στον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής, αξίζει αναφορά σε δυο γεγονότα: στη Λιβύη δολοφονήθηκε/εκτελέστηκε ο επικεφαλής της αστυνομίας στη Βεγγάζη. Ποιοί τον σκότωσαν - οι κανταφικοί ή οι ισλαμιστές - παραμένει αδιευκρίνιστο.

Στην Ιορδανία, συνεχίστηκαν οι κινητοποιήσεις με αιχμές εναντίον του βασιλιά. Αν και και εκεί βέβαια τα βλέμματα ήταν στραμμένα στην Παλαιστίνη.

Δημοσίευση Δέφτερη Ανάγνωση, 27.11.2012
Website: www.defterianaynosi.com